Roma
Roma e sa religione sua

A pustis chi Roma aiat bogadu sos Tarcuìnios, passat a unu guvernu aristocràticu e cumentzat una sèrie longa de gherras chi non ant mai a finire fintzas a da portare a sa màssima espansione...
Sa fanteria romana si costituit in legione

Chimbe mìgia fantes e treghentos cavalieris divisos in "manipulos" ant a costituire su sìmbulu de sa màchina de gherra de sos romanos.
Istrutura sotziale

Ma sa màchina de gherra fiat bene apogiada dae s'istrutura sotziale e dae sa moralidade tzìvica de sos romanos. A primìtziu sas "gens" fiant a gregos de famìlias carrales patriarcales.
Guvernu e lees

Sas primas lees fiant istadas sas "Lees de sas Dòighi Tàulas". Su sistema de guvernu de su pòpulu romanu fiat meda articuladu e istruturadu e a sa base teniat sos "comitios curiatos", centuriatos, tributos...
Roma cumintzat s'imperialismu cun sas Gherras Pùnicas

S'espansione de Roma in su III e II sèculu in antis de Cristos, pro estensione e pro su modu cun su cale dd'aiant otentu isvelaiat una volontade pretzisa e in sustàntzia atzetada dae totus sas classes sotziales...
Roma e sa conchista a nord e a ovest

Immoi Roma si tzirat contra a sos Gallos e a sos Lìgures e patzìficat s'Ispagna. A sa Sitzìlia e a sa Sardigna cun sa Còrsica, possedimentos consolidados, si agiunghent sa Gàllia Cis-alpina, sa penìsula ibèrica e sa Gàllia Narbonense.
S'iscontru est tra populares e otimates

Su clima polìticu-sotziale fiat meda dificultosu e s'iscontru est tra populares e otimates, mentres si afrontat sa gherra contras Giugurta in Africa e a nord si depet fàghere fronte a s'invasione de sos Cimbros e sos Teu-tonos.
Pompe u e Cèsare e sa fine de sa Repùblica

Custu est su perìodu de su podere mannu de sos capos de s'esèrtzitu. A Pompeu su Senadu cunferit poderes istraordinàrios "imperium infinitum" pro cumbàtere Mitridate, chi binchet; a pustis ponet òrdine in sos territòrios de Roma in Oriente.
Antoni e Ottavianu protagonistas noos

A pustis chi aiant assassinadu a Cèsare, su Senadu si fiat riveladu meda dèbile e su chi fiat capitadu fiat frutu de unu cumpromissu.