ISTÒRIA SARDA

Istòria Sarda

Breve istòria a primìtzios de sa cumparsa de s'òmine in Sardigna

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Breve istòria a primìtzius de sa cumparsa de s’òmine in Sardigna

Est meda probàbile chi sa vida umana apat tentu orìgine in Sardigna in unu tempus prus antigu de su chi oe testimonia cun tzertesa sos archeòlogos. Semus faghende riferimentu a su Paleolìticu.

Sos nuràgicos protosardos

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Cumentzant a lòmpere in Sardigna duas undadas dae ladu de s'Europa centru-otzidentale, chi si diferèntziant unu pacu, sa prima batijada de su ' vasu campaniformi ', presente finas dae su neolìticu, s'àtera numenada ' cultura de Bonnànnaru ', unu pagu prus gratzile.

Paleo-patologia de sos nuràgicos

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Cale esseret sa cunditzione de salude de cussu tempus l'ischimus dae sos istùdios de sa paleopatologia e paleoetnoiatria de sos sardos; cumparint sas maladias de sos ossos de sa barra e de sas dentes, comente istuvuladura de sas dentes, su sèdiu ispostadu, su nùmeru e sa forma e meda sa sartzidura de sos càssios dentales.

Sos Sardos

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

De s'època de sa conchista romana ischimus ancora pagu, su prus fiant dolicocèfalos e in sa zona de Bitia bi fiant puru brachicèfalos. Sa mèdia de s'istatura non resurtaiat aumentada e aici at a abarrare pro diversos sèculos. Valores prus bàscios, ma non frecuentes s'ant puru a agatare in tzertas zonas, comente a Bono.

Atzinnos de istòria antiga

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Sa Sardigna est una de sas terras prus antigas de s'Europa e s'istòria sua comintzat giai dae su Paleolìticu, ma su prus s'agatant rastros de sa presèntzia de s'òmine in s'època neolìtica, a fùrriu de su 6000 prima de Cristos.

Creta, sa Lìdia, s’Etrùria e sa Sardigna

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

S'adoratzione de su deus Sole est rapresentada dae su Trau. In Sardigna si collegant a su cultu de su Sole sas màscheras de Otzana, màscheras de Boes, de trau. Sos sardos connoschiant puru s'istòria de su Minotàuru de Creta e lu dimustrat unu brunzetu nuràgicu de Nule chi pintat unu trau cun sa conca de òmine.

Sa Lìdia fiat sa madre-pàtria de sos Sardos?

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Sa capitale de sa Lìdia antiga fiat Sardis o Sardeis e dae custu nùmene paret chi siat derivadu Sardigna. Sos abitantes de sa Lìdia si naraiant Sardianòs e sos Grecos mutiant sa Sardigna: Sardò, Sardonia, Sardenia, Sardone. E sos abitantes beniant mutidos: Sardòs, Sardios, Sardoos, Sardaios, Serdais, Sardanòs, Sardianòs, Sardònios, Sardonakòs, Sardiniakos.

Ligàmenes religiosos tra nuràgicos e Etruscos

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Sos collegamentos si podent notare in sas usàntzias e in sos cultos religiosos. S'adoratzione de sa dea Minerva, meda comuna tra sos Etruscos, est istada cumprovada puru in Sardigna.

Orìgines fenìtzias e grecas de sos sardos

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Orìgines fenìcias e grecas de sos sardos

Segunde sos istòricos sos Sardos sunt de orìgine fenìtzia o greca, ma s'ùrtima iscoberta  de s'archeòloga Giusepina Manca De Mores est de grandu importu ca at agatadu in su tèmpiu de Antas de Flumini-megiore una figura chi paret siat de su Sardus Pater, chi si presentat cun sa conca a furriada de piumas. Su Sardus Pater fiat cunsideradu su fundadore de sa Sardigna, fìgiu de s'Eracle lìbicu e babbu de sos sardos.

Sos Fenìtzios e sa Sardigna

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

In sa regione costera a Nord de sa Palestina, sa chi oe corrispondet a su Libanu e a sas costas de sa Sìria, bi fiant sas tzitades de sos Fenìtzios, chi ant a arribbare a una richesa econòmica istraordinària. Sa caraterìstica issoro fiat su fratzionamentu polìticu. Onni tzitade, difatis, teniat unu territòriu piticu e fiat guvernada dae unu re. Totu a inghìriu teniant pòpulos potentes e mannos.

Sas Tzitades-Istadu in Sardigna

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Totus sas tzitades antigas ant tentu orìgine s ùmiles e difatis medas ant coitadu a si nche ispèrdere, mentres àteras sunt divenidas pròsperas e ant tentu unu ruolu de importu in s'istòria.

Sa Sardigna cartaginesa

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Ma s'ispeditzione at fallidu ca sos sardos nuràgicos, cun sas istrategias issoro, ant bintu, paret serente a Monte Sirai, s'esèrtzitu de Cartàgine chi est istadu obligadu a si nche torrare in sa pàtria sua a pustis de una campagna militare cun medas e medas mortos e fertos.

Sa sotziedade e s’economia de custu perìodu

Details: Category: Dae sa preistòria a sa Sardigna cartaginesa

Cun su podere de Roma non bi fiant istados cambiamentos mannos in sa sotziedade e nemmancu in s'economia, ma una megioria lenta. In sas tzitades creschiant de importàntzia sos cummertziantes e sos ladu-fundistas, chi fiant sos possessores de terras.

Sa Sardigna a su tempus de sas potèntzias prus mannas de su Mediterràneu: Roma e Cartàgine

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Unu datu tzertu e chi non si podet pònnere in discussione - a caràtere geogràficu - est pròpiu sa positzione de sa Sardigna in su tzentru de su mare Mediterràneu otzidentale.

S’organizatzione de unu ladi-fundu

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

In unu ladi-fundu bi fiat: tzentùrias non assignadas, terras lassadas a sos natzionales, terras dividias e assignadas, terras non dividias, terras de usu comunitàriu e sas domos.

S'àteru aspetu de s’economia: sas minieras

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Si finas a immoi amus chistionadu de s'isvilupu de s'agricultura, a su momentu depimus chistionare - segundu su contributu de sas fontes literàrias - de s'àteru aspetu chi interessaiat a Roma, comente sos batzinos mineràrios de ferru, ràmene, e de piumbu-argentìferu, minerales chi giai sos cartaginesos aiant apretziadu.

Rastros de sa tzivilidade romana e de su cultu

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Sos tratos printzipales chi testimòniant custa tzivilidade in Sardigna - comente in totus sas partes de s'espansione romana - sunt: sa limba, su diritu, s'amministratzione, istradas chi benint costruias pro collegare tzitades e portos, pontes, rughes de bias, puntos de firmada, perdas miliares, acuedotos e regulas de urbanìstica e de architetura.

Regordos archeològicos

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Casteddu, ricostrutzione de s’anfiteatru romanu.

Rastros de s’architetura pùnica-romana

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Sos cartaginesos, sighende a fraigare in sos insediamentos fenìtzios, ant postu sas bases pro fàghere tzitades a su postu de sos tzentros nuràgicos, chi a pustis sos romanos ant megioradu segunde s'istrutura urbanìstica de su cardus e de su decumanus.

Istradas in Sardigna

Details: Category: Dae sa Sardigna cartaginesa a sa Sardigna romana

Sa segunda gherra pùnica e sos sardos

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

SaSa segunda gherra pùnica at interessadu sas lutas tra sos Cartaginesos e sos Romanos e s'ammentat su prus pro su ruolu chi at tentu unu personàgiu cartaginesu chi s'est distintu in custas lutas, Annibale. Tzertos istòricos difatis mutint custa gherra "Sa Gherra Annibalica".

S’ambasciada de sas tzitades sardo-pùnicas a Cartàgine

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

In tantu in su beranu de su 215 su generale cartaginesu Asdrubale aiat pèrdidu malamente in una batalla in s'Ebro in Ispagna contra s'esèrtzitu romanu ghiadu dae sos duos Scipiones, Publiu e Gneu, e custa situatzione aiat favoridu una rebellione manna de populatziones ispagnolas chi fiant passadas a sos romanos cuntrasta-nde sos cartaginesos.

Sa rebellione

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

Su pro pretore Manlio Torquato isbarcaiat in Sardigna in s'istiu de su 215, arribbende a su portu de Càralis cun sa legione sua, poniat suta sas insignas suas sas àteras fortzas presentes in s'ìsula, cumpresa sa flota, e podiat contare in 22 mìgia fantes e 1200 cavalleris.

Sos Sardos malos a bìnchere dae sos Romanos

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

S'annu cun su cale est comintzada sa provìntzia romana de Sardigna est su 227 a.C. E paret chi siat istadu impreadu partende dae sa fundatzione de Roma (dae su 754 a.C. , o si nono inditaiant sos nùmenes de sos cònsoles epònimos, mesche sos chi ant contribuidu a sas blocare sas rebelliones in Sardigna).

Guvernadores bonos e malos a su tempus de sos Romanos

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

Sa Sardigna a su tempus de sos Romanos at tentu medas guvernadores; de tzertos s'ischit carchi cosa, de àteros solu su nùmene, de àteros galu non s'ischit nudda.
De sos chi tenimus carchi notìtzia nde b'est istados bonos e malos.

Su protzessu prus famadu : dibatimentu a Scàuru

Details: Category: Sa Sardigna in sa luta tra Roma e Cartàgine

Ma su protzessu prus famadu e nòdidu est istadu fatu contra Emìliu Scàuru, illustre rapresentante de sa nobilitade romana, ricu meda e divènnidu galu prus potente a pustis chi est resurtadu figiastru de Silla cando sa mama Cecìlia Metella s'est isposada cun su ditadore.

Sa Sardigna bizantina

Details: Category: Dae sos Bizantinos a sos Giudicados (V – XV)

In custos annos sa Sardigna fiat de pagu interessu pro sas invasiones bàrbaras e pro custu, in totu s'atropèlliu e sos iscutulamentos capitados e cun sas distrutziones de sos cunfines fortificados, dae medas territòrios beniant a s'ìsula, chi seberaiant comente unu logu pro si sarvare e bìvere prus trancuillos.

Dae sos Bizantinos a sos Saratzenos e a sos Giudicados

Details: Category: Dae sos Bizantinos a sos Giudicados (V – XV)

Non s'ischit bene cando sos bizantinos ant lassadu s'ìsula, ma est seguru chi finas a sos ùrtimos annos de su VII sèculu sa Sardigna teniat galu ligàmenes cun Bisàntziu.

Sa Sardigna tra Papas, Repùblicas Marinaras e Imperadores

Details: Category: Sa Sardigna in su Mediuevu

Sa Sardigna in su Mediuevu e in s'edade moderna, at tentu semper s'influèntzia de sos Papas e de sos Imperadores, de sas repùblicas marinaras e de sas monarchias catalanas, ispagnolas e piemontesas.

Sa Sardigna tra Gènova, Bartzellona e s'Imperadore Federicu Barbirùju

Details: Category: Sa Sardigna in su Mediuevu

Sa sala de su casteddu Maniace a Ortigia (Siracusa) de Federicu II de Svevia

In su Mediuevu sa Sardigna est istada medas bortas in mesu de sas lutas tra su Papa e s'Imperadore ma puru cun sa presèntzia interessada de sas repùblicas marinaras de Gènova e de Pisa (1073-Papa Gregòriu VII cumbidat sos judices a pònnere in mente a sa Crèsia de Roma).

Page 1 of 7

Start
Prev
1
2
3
4
5
6
7
Next
End

Sardigna e Mediterràneu Sardigna e Mediterràneu tra istòria e limba

Nav view search

Navigation

Search

ISTÒRIA SARDA -Mòdulos trasversales

ISTÒRIA SARDA -Ischedas